توجه: مطلب زیر که از وبسایت www.draxe.com برای ما ترجمه شده است، حاوی نکاتی در مورد یک رژیم غذایی نسبتا مناسب برای بیماران ای.ال.اس. میباشد. لازم به ذکر است که طبعا تغذیه مناسب برای بیماران ای.ال.اس. (به مانند هر فرد بیمار و یا حتی سالم) اهمیت بسزایی دارد. هدف از درج این مطلب نیز اینست که حتیالامکان در تغذیه این بیماران به این موضوع توجه شود. اما اینکه مصرف ویتامین یا مواد غذایی ویژه و مشخصی، احیانا باعث درمان بیماری ای.ال.اس. بشود، نادرست بوده و مطلقا از نظر پزشکی تایید نشده است. لذا نباید خواندن این مقاله یک چنین برداشتی را برای خواننده تداعی کند.
وبسایت: ای.ال.اس ایران www.alsiran.com
****
بر اساس گزارش دانشکده پزشکی جانز هاپکینز، در آمریکا هر سال بیماری ALS تقریبا در 5،600 نفر تشخیص داده میشود.از هر 100،000 نفر، دو نفر مبتلا به ALS هستند و برآورد میشود که در هر لحظه 30،000 آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند. امروزه اکثر افراد به درمانهای معمول روی میآورند که از درمانهای طبیعی بسیار کم اثرتر است. در این مقاله من دلیل بروز ALS، علایم آن و بهترین مواد غذایی برای بیماران ALS را با شما در میان خواهم گذاشت.
ALS چیست؟
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) که بیماری لو گریگ نیز نامیده میشود، یک بیماری تخریبگر عصبی-عضلانی است. این بیماری با تخریب تدریجی نورونهای حرکتی در مغز و ستون فقرات که مسئول کنترل حرکت بدن هستند بر سیستم عصبی تاثیر میگذارد. بیماران مبتلا به ALS به تدریج توان راه رفتن و حرف زدن را از دست میدهند و حتی دچار نارسایی تنفسی میشوند. این امر برای فردی که ALS در وی تشخیص داده میشود بسیار طاقتفرساست. با این حال، گزینههای درمانی بسیاری برای رفع علایم یا بهبود عملکرد بیمار وجود دارد. درمانهای معمول ALS شامل فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی در کنار رویکردهای تهاجمیتر شامل تجویز دارو، تغذیه با لوله و استفاده از دستگاههای تنفسی مصنوعی است.
چه چیزی باعث ابتلا به ALS میشود؟
بیماری ALS سه نوع دارد: ارثی، تک گیر (تصادفی)، گوآمی. نوع ارثی ALS از طریق ژنتیک به ارث میرسد و غیرمعمولترین نوع این بیماری است که حدود 5 تا 10 درصد از موارد ابتلا را در بر میگیرد.
محققان هنوز در مورد دلایل ابتلا به ALS نوع تک گیر و گوآمی مطمئن نیستند. بیماریهای شایع متعددی توأم با این بیماری بروز میکنند که تصور میشود با پیشرفت این بیماری ارتباط دارند.
برخی از دلایل شایع ALS عبارتند از:
- مسمومیت با فلزات سنگین
- ضربه به سر و گردن
- سابقه ژنتیکی
- پایین بودن سطح منیزیم و کلسیم
- کمبود آنتیاکسیدانها شامل SOD و گلوتاتین
- کمبود اسیدهای چرب ضروری
- پایین بودن سطح ویتامین E و B12
- قرار گرفتن در معرض مواد سمّی نظیر آفتکشها
اختلال عملکرد میتوکندریها
میتوکندریها اندامکهایی هستند که انرژی مورد نیاز سلولها و بافت مغز را تأمین میکنند. این اندامکها اگر درست عمل کنند، انرژی سلولی تولید میکنند. اما این «نیروگاههای کوچک» در زمان بروز ALS دیگر درست کار نمیکنند و و میتوانند مقادیر زیادی رادیکال آزاد اکسیژن و اسید لاکتیک تولید کنند که باعث تخریب و مرگ سلولها و عصبها میشوند. وقتی سلولها میمیرند، سلولهای باقیمانده در پیرامون آنها تلاش میکنند کنترل و عملکرد خود را حفظ کنند که این امر منجر به تولید اسید لاکتیک بیشتر و در نتیجه افزایش میزان مرگ سلولها میشود.
مسمومیت اسید گلوتامیک
اسید گلوتامیک یک پیامرسان عصبی مهم در مغز بوده و مسئول 75 درصد از عملکرد مغز و عصب است. اما در بیمار مبتلا به ALS سطح بسیار بالایی از اسید گلوتامیک در فضای بین سلولها وجود دارد.
اسید گلوتامیک اضافی احتمالا باعث افزایش عملکردِ خارج از ظرفیت نورونهای حرکتی شده و باعث از بین رفتن آنها میشود.
سوپر اکسید دیسموتاز
در 20 درصد از موارد ارثی ALS، یک ژن جهش یافته به نام SOD1 وجود دارد که سوپراکسید دیسموتات (SOD) نامیده میشود. SOD آنزیمی است که وظیفهاش تبدیل رادیکالهای آزاد به مولکولهای کم ضررتر است.
ظاهراً جهشهایی در این ژن صورت گرفته و احتمال دارد که با مرگ مفرط نورونها در بیماران ALS مرتبط باشد.
استرس اکسایشی
در رابطه با احتمال اختلال در عملکرد آنزیم SOD، در سیستم اعصاب مرکزی و همچنین در سایر سیستمهای بیماران مبتلا به ALS استرس اکسایشی وجود دارد.
سایر دلایل احتمالی ابتلا به ALS
وابستگیهای متعددی به سایر مواد سمّی نظیر قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین، آفتکشها و قرار گرفتن در معرض سایر مواد شیمیایی سمّی نسبت داده شده است. این مواد سمّی میتوانند محیط را برای افزایش رادیکالهای آزاد و افزایش سطح اسید گلوتامیک آماده کرده و از فاکتورهای عامل پیشرفت این بیماری باشند.
- سرب به عنوان ماده افزودنی در بنزین و رنگ وجود دارد. اگر فرد از طریق تنفس بخار سرب یا خوردن آن در معرض این ماده قرار بگیرد، سرب وارد غشاء سلولی شده و در عملکرد میتوکندریها دخالت میکند. قرار گرفتن در معرض بخار سرب باعث مسمومیت سیستمی شده و منجر به بروز سردرد، درد مفاصل، اختلال در حافظه کوتاه مدت، خستگی، و غیره میشود.
- جیوه، فلزی سنگین که اغلب در مواد پرکاری دندان به نام آمالگام نقره، در برخی واکسنها و به مقدار جزئی در ماهی تن و ارّه ماهی وجود دارد. بلعیدن جیوه باعث عوارض سمّی زیادی میشود. اختلال در دید پیرامونی، اختلال حافظه، گفتار نامفهوم و سست، ضعف عضلات، افسردگی و توهم برخی از این عوارض هستند. بسیاری از موارد ALS در کشورهایی رخ میدهد که میدانیم در معرض مقادیر زیادی از جیوه قرار دارند.
- آلومینیومو منگنز نیز با میزان غلظت بالایی در بسیاری از موارد ابتلا به ALS مشاهده شدهاند. این فرضیه وجود دارد که ناتوانی بدن در پردازش و دفع فلزاتی نظیر آلومینیوم به این دلیل باشد که میزان کلسیم و منیزیم بدن از سطح نرمال پایین تر است.
- سطح کلسیم و منیزیم در بیماران مبتلا به ALS همواره پایین بوده است. مطالعات نشان داده استکه وقتی میزان کلسیم و منیزیم در خون بطور ثابت پایین هستند، میزان جذب فلزات سنگین بالا میرود.
- آفتکشها نیز یکی از دلایل احتمالی بروز ALS تصور میشوند چون درصد بالایی از فوتبالیستهای ایتالیایی به این بیماری مبتلا شدهاند. علاوه بر آفتکشها و همچنین سایر مواد سمّی، شماری از موارد ابتلا به ALS دیده شده است که ظاهراً با قرار گرفتن در معرض یک ماده سمّی ارتباط داشته است.
اما هیچ تحقیق مشخصی وجود ندارد که این امر را به عنوان دلیل قطعی این بیماری تأیید کرده باشد.
رژیم غذایی مناسب برای بیماران ALS
اولین گام در هر رژیم احیاء کننده حذف تمام مواد سمّی و مواد غذایی فرآوری شده از رژیم غذاییتان است. انواع شکر (شامل شیرینکنندههای مصنوعی)، دانهها، روغنهای هیدروژنه و هر گونه نگهدارنده مواد غذایی را از رژیم خود حذف کنید.
گام بعدی، افزودن مواد غذایی سرشار از مواد مغذی به رژیمتان است تا با رادیکالهای آزاد که به نورونهای حرکتی حمله میکنند مبارزه کرده و به کند شدن فرآیند تحلیل کمک کنید. افزودن مواد مغذی به رژیم غذایی صرفاً به این معنا نیست که بدن این مواد را جذب میکند.
مصرف موادغذایی شامل مواد مغذی کامل بهترین راه است تا بدن مواد مغذی را دریافت و جذب کند. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدانها و مواد مغذی کنستانتره بسیار مهم است چون بدن با مصرف مواد غذایی کامل، ویتامینها و مواد معدنی را بهتر جذب میکند.
برخی مواد غذایی برای بیماران ALS عبارتند از:
- میوههای سرشار از آنتی اکسیدان: آنتی اکسیدانها در این میوهها به تبدیل رادیکالهای آزاد و اکسیژن فعال به مولکولهای کم خطرتر و بهبود عملکرد بدن کمک میکنند. (گوجی بری[1]، بلوبری جنگلی[2]، کرنبری[3]، بلک بری[4] همه گزینههایی عالی هستند).
- سبزیجاتمنابعی عالی برای مواد مغذی قابل دسترس هستند. مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان و مواد معدنی که به سم زدایی از بدن کمک میکنند عبارتند از کنگر فرنگی، لوبیا قرمز یا لوبیا آزوکی (که میزان آنتی اکسیدان آن حتی از بلوبری جنگلی هم بیشتر است)، اسفناج (سرشار از زینک) و قارچ.
- منابع پروتئینی مرغوب: ارگانیک بودن منابع اهمیت دارد! گوشت گاو تغذیه شده با علوفه، مرغ محلی، تخم مرغ محلی، گوشت بره، عدس، پکان (گردوی آمریکایی)، بادام هندی، دانه کدو حلوایی و کدو تنبل.
- چربیهای سالم: روغن نارگیل، روغن زیتون (روغن کشی شده با پرس سرد)، کره ترش یا روغن حیوانی، آووکادو.
- روغن نارگیل به ویژه باعث بهبود موثر بدن شده و در سطوح متعددی ایمنی طبیعی بدن را در مقابل بیماری افزایش میدهد. برای مطالعه بیشتر در مورد روغن نارگیل به مقاله من با عنوان فواید و مصارف درمانی روغن نارگیل مراجعه کنید.
بهترین مکملهای غذایی
ویتامین C و E – به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کرده، بافتهای پیوندی را تقویت کرده و بطور کلی به حفظ عملکرد کلی بدن کمک میکنند. به علاوه چون ویتامین C به جذب اسید گلوتامیک کمک میکند، کمبود ویتامین C میتواند باعث بالا رفتن غیرطبیعی میزان اسید گلوتامیک در بدن و در نتیجه باعث مرگ عصب شود. فواید ویتامین E نیز در برخی مطالعات اثبات شده است.
ب-کمپلکس و ویتامین B12 – انواع ویتامین B کمک بزرگی به عضلات، سطح انرژی بدن و عملکرد اعصاب میکنند. ویتامین B-12 در شکل دارویی methylcobalamin برای کاهش تحلیل رفتن عضلات تایید شده است.
کلسیم، منیزیم و ویتامین D3 – تقویت سطوح کلسیم و منیزیم در بدن به پردازش فلزات سنگین و دفع مواد سمّی کمک میکند. این دو ماده معدنی با هم کار کرده و یکدیگر فعال را میکنند.
همچنین مصرف ویتامین D به جذب کلسیم، حفظ تراکم استخوان و بهبود عملکرد میتوکندریها کمک میکند.
سلنیوم – سلنیوم یک ماده معدنی شناخته شده است که میزان تراکم جیوه را کاهش داده و اثرات فلزات سنگین بر بدن را خنثی میکند.
کوآنزیم Q-10 یا (CoQ10) – (CoQ10) یک آنتی اکسیدان قوی و عنصری کلیدی در عملکرد میتوکندریهاست.
زینک و مس – زینک و مس هر دو در ژن سوپراکسید دیسموتات SOD1 وجود دارند. در بیماران مبتلا به ALS، آنزیم SOD باعث دفع زینک شده و فقط مس را حفظ میکند. مس باقیمانده در SOD1 برای نورونهای حرکتی بسیار سمّی است.
با اینکه دوز بالای زینک میتواند مانع جذب مس شود؛ به نظر میرسد مقادیر کم مس به همراه مقداری محدود از زینک مانع مرگ نورونها میشوند. مصرف دوز محدودی از هر دو ماده معدنی احتمالاً به ثابت نگه داشتن سطح علایم ALS کمک میکند.
روغن ماهی – غنی از امگا-3 و اسیدهای چرب ضروری؛ روغن ماهی یکی از بهترین روشهای کاهش التهاب بدن است. این روغن سلامت مغز را تأمین کرده و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
[1] Goji Berry
[2] Wild Blueberry
[3] Cranberry
[4] Blackberry
وبسایت ای.ال.اس ایران www.alsiran.com
ترجمه: عادله جاهدی